Πανελλήνιες 2018 θέμα έκθεσης: Η παιδεία το θέμα ΓΕΛ της Νεοελληνικής Γλώσσας

Πανελλήνιες 2018: Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε το θέμα των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2018 των ΓΕΛ στην έκθεση και τα θέματα στην Νεοελληνική Γλώσσα. Το θέμα των πανελλαδικών για τα ΓΕΛ  είναι σχετικά με την Παιδεία και την Εκπαίδευση. Οι απαντήσεις στα θέματα των πανελλήνιων 2018 στα dikaiologitika.gr με την υποστήριξη των φροντιστηρίων «ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ» Με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας (Έκθεση) άρχισαν οι Πανελλαδικές Εξετάσεις στα ΓΕΛ (8 Ιουνίου). Το θέμα των Πανελληνίων που έπεσε στους υποψηφίους των ΓΕΛ είναι η Παιδεια και η Εκπαίδευση κείμενο του Δ. Ν. Μαρωνίτη, εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», 1/3/2009 και 8/3/2009 (το κείμενο προσαρμόστηκε για τον σκοπό της αξιολόγησης). Οι απαντήσεις θα αναρτηθούν στα dikaiologitika.gr με την βοήθεια των φροντιστηρίων «ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ»

Η εκφώνηση για το θέμα της έκθεσης των ΓΕΛ 2018

Παιδεία και εκπαίδευση είναι δύο όροι που συχνά πυκνά εναλλάσσονται, σάμπως να πρόκειται για συνώνυμα, με ταυτόσημο νόημα και στόχο∙ θεωρητικό και πρακτικό. Ως ρίζα και κορμός ενός πολύκλαδου δένδρου, η λέξη παιδεία (δυσμετάφραστη ή και αμετάφραστη στις ξένες γλώσσες) εμφανίζει εξελισσόμενο, σημασιολογικό και λειτουργικό εύρος και βάθος. Οι αρχές της ανιχνεύονται στον Αισχύλο και στον Σοφοκλή, δηλώνοντας κατ΄ αρχήν την τροφή και την ανατροφή ενός παιδιού, αλλά και την καλλιέργεια ενός δένδρου. Στον Πλάτωνα η λέξη σαφώς πλέον αναβαθμίζεται και αναδεικνύεται σε μέτρο γνώσης και αρετής, καλύπτοντας τελικώς τόσο την πλατωνική οντολογία όσο και την πλατωνική επιστήμη1.

Η ίδια λέξη θεωρείται στην ελληνική αρχαιότητα ενίοτε2 συνώνυμη της νεαρής ηλικίας, ενώ σκοπίμως συνάπτεται κάποτε τόσο με την παιδία όσο και με την παιδιά∙ σημαίνοντας την παιδαριώδη φλυαρία και ανοησία αφενός, το παίγνιο (ως διασκέδαση ή ως φιλόσοφη μέθοδο) αφετέρου. Πλησιέστερη ετυμολογικά και λειτουργικά προς την παιδεία αναγνωρίζεται η μεταγενέστερη εκπαίδευσις, παράγωγη του ρήματος εκπαιδεύω, το οποίο, όσο βλέπω στα λεξικά, εμφανίζεται πρώτη φορά στον πλατωνικό Κρίτωνα, με τη σημασία του διδάσκω κάποιον κάτι ή εντυπώνω σε κάποιον κάτι με τη διδασκαλία∙ αυτού του είδους η εκπαίδευση αφορά ενίοτε και την προσαρμοστική άσκηση ενός ζώου. Ωστόσο, οι όροι παιδεία και εκπαίδευση δεν είναι ούτε ετυμολογικά και σημασιολογικά συνώνυμοι ούτε λειτουργικά ισοδύναμοι. Πράγμα που σημαίνει ότι η ευκαιριακή (μπορεί και σκόπιμη) εναλλαγή τους στη θεωρία και στην πράξη δημιουργεί σύγχυση εις βάρος και των δύο συντελεστών της κρίσιμης αυτής συζυγίας. Ζητούμενο επομένως παραμένει ο νηφαλιότερος έλεγχος, προκειμένου να διαφανούν τόσο τα κοινά όσο και τα διαφορετικά τους σημεία, που επιτρέπουν συγχρόνως τη σύγκριση και τη διάκρισή τους. Που πάει να πει ότι: παιδεία και εκπαίδευση βρίσκονται εξ ορισμού σε συμμαχική και συνάμα σε αντίπαλη σχέση. Κοινός τους παρονομαστής παραμένει η διαβαθμισμένη γνώση ως μάθηση, ασκημένη κυρίως εντός θεσμοθετημένων θυλάκων3 της πολιτείας, χωρίς να αποκλείεται και η ιδιωτική τους κηδεμονία, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις παίρνει τη μορφή ταξικής και οικονομικής υπεροχής. Από εκεί και πέρα αρχίζουν προφανείς και λανθάνουσες διαφορές, οι οποίες, ανάλογα με τον χώρο και τον χρόνο, αυξομειώνονται, χωρίς όμως να καταργούνται. Οι διαφορές προκύπτουν από τη διαφορετική τους φύση και τον αποκλίνοντα προορισμό τουςΔηλαδή: Η παιδεία είναι περισσότερο μέθοδος∙ η εκπαίδευση κυρίως πράξη. Η παιδεία είναι (πρέπει να είναι, για να μην παραβαίνει τον εαυτό της) λειτουργία λίγο πολύ ελεύθερη. […] Αντίθετα, η εκπαίδευση ελέγχεται εκ προθέσεως εντεταλμένη4. Η παιδεία είναι (οφείλει να είναι) προαιρετική∙ η εκπαίδευση θεωρείται, και σωστά, υποχρεωτική.

Δ. Ν. Μαρωνίτης, εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», 1/3/2009 και 8/3/2009 (το κείμενο προσαρμόστηκε για τον σκοπό της αξιολόγησης).

A1. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (90-110 λέξεις). Μονάδες 25

Β1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, με βάση το κείμενο, τις παρακάτω προτάσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό ή Λάθος:

α. Το περιεχόμενο του όρου «παιδεία» παραμένει αμετάβλητο στο πέρασμα του χρόνου. β. Η παιδεία στον Αισχύλο και τον Σοφοκλή αφορά αποκλειστικά στον άνθρωπο. γ. Η λέξη παιδία για τους αρχαίους Έλληνες σήμαινε την παιδαριώδη φλυαρία και ανοησία. δ. Η «παιδεία» και η «εκπαίδευση» είναι έννοιες εντελώς άσχετες μεταξύ τους. ε. Η εκπαίδευση λειτουργεί ως θεσμοθετημένη διαδικασία. Μονάδες 10

Β2. α) Να βρείτε έναν τρόπο ανάπτυξης της τελευταίας παραγράφου του κειμένου «Από εκεί … υποχρεωτική.» (μονάδες 2) και να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με αναφορές στο κείμενο (μονάδες 3).

Μονάδες 5
β) Να γράψετε ποια νοηματική σχέση εκφράζουν οι παρακάτω διαρθρωτικές λέξεις ή φράσεις (με έντονη γραφή στο κείμενο) στην τρίτη παράγραφο: Ωστόσο επομένως προκειμένου Που πάει να πει ότι κυρίως Μονάδες 5

Β3. α) Να ξαναγράψετε τις ακόλουθες προτάσεις/περιόδους λόγου του κειμένου, αντικαθιστώντας καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις με μία συνώνυμή της, χωρίς να αλλάζει το νόημα: - Οι αρχές της ανιχνεύονται στον Αισχύλο και στον Σοφοκλή. - Η ίδια λέξη [...] σκοπίμως συνάπτεται κάποτε τόσο με την παιδία όσο και με την παιδιά. - [...] το οποίο, όσο βλέπω στα λεξικά, εμφανίζεται πρώτη φορά στον πλατωνικό Κρίτωνα. - [...] δημιουργεί σύγχυση εις βάρος και των δύο συντελεστών της κρίσιμης αυτής συζυγίας. - Από εκεί και πέρα αρχίζουν προφανείς και λανθάνουσες διαφορές [...]. Μονάδες 5 β) Να αντικαταστήσετε καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις (υπογραμμισμένες στο κείμενο) με μία αντώνυμή της: - αναβαθμίζεται (1η παράγραφος) - μεταγενέστερη (2η παράγραφος) - επιτρέπουν (3η παράγραφος) - ιδιωτική (3η παράγραφος) - διαφορές (4η παράγραφος) Μονάδες 5

Β4. Στην πρώτη παράγραφο του κειμένου «Παιδεία … αφετέρου» κυριαρχεί η παθητική φωνή.
α) Να εντοπίσετε δύο ρήματα παθητικής φωνής σε αυτή την παράγραφο (μονάδες 2).

β) Να εξηγήσετε πώς λειτουργεί η παθητική φωνή στη διαμόρφωση του ύφους του κειμένου στη συγκεκριμένη παράγραφο (μονάδες 3). Μονάδες 5

Γ1. Με αφορμή διάλογο που έχει ανοίξει στη σχολική κοινότητα σχετικά με τον μορφωτικό ρόλο του σχολείου στον 21Ο αιώνα, γράφετε ένα άρθρο (500600 λέξεις) στη μαθητική εφημερίδα στο οποίο:

α) υποστηρίζετε την άποψη ότι το σχολείο οφείλει, παράλληλα με την εκπαιδευτική, να ασκεί και παιδευτική λειτουργία, και

β) προτείνετε, αιτιολογημένα, τρόπους με τους οποίους εκπαιδευτικοί και μαθητές/μαθήτριες μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση του παιδευτικού ρόλου του σχολείου.

Προσοχή: στο άρθρο να μην αναγράψετε το ονοματεπώνυμό σας. Μονάδες 4

Δείτε εδώ όλο το θέμα των Νεοελληνικών για τα ΓΕΛ

Πανελλήνιες 2018: Το θέμα της έκθεσης των ΓΕΛ

Σήμερα το πρωί την σκυτάλη στις Πανελλήνιες 2018 παίρνουν οι υποψήφιοι των ΓΕΛ με το θέμα της έκθεσης. Τα dikaiologitika.gr θα αναρτήσουν τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και τις απαντήσεις σε συνεργασία με τα φροντιστηρια ''ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ''

Σήμερα , οι υποψήφιοι των Γενικών Λυκείων, 86.301 μαθητές, θα μπουν με τη σειρά τους στον αγώνα για μια θέση στα ελληνικά αμφιθέατρα. Πρώτο μάθημα και για τους δύο τύπους λυκείου θα είναι η Νεοελληνική Γλώσσα. Το θέμα της έκθεσης θα αναρτηθεί περίπου στις 10:00 πμ και τα dikaiologitika.gr με την υποστήριξη των φροντιστηρίων «ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ» θα αναρτήσουν τις απαντήσεις στο θέμα της έκθεσης λίγη ώρα αργότερα.

Οι υποψήφιοι στις πανελλήνιες 2018 πρέπει να προσέρχονται στις αίθουσες εξέτασης μέχρι τις 08.00 π.μ. για τα μαθήματα με ώρα εξέτασης 08.30 π.μ., μέχρι τις 15:00 μ.μ. για το μάθημα με ώρα εξέτασης 15.30 μ.μ. και μέχρι τις 09:30 π.μ. για το μάθημα με ώρα εξέτασης 10:00 π.μ.

Οι εξεταζόμενοι για τις Πανελλήνιες 2018 πρέπει να έχουν μαζί τους:

Το δελτίο του εξεταζόμενου
Την αστυνομική του ταυτότητα ή διαβατήριο
Δυο στυλό διαρκείας (μπλε ή μαύρο), μολύβι, γομολάστιχα, γεωμετρικά όργανα, μολύβι, γομολάστιχα
Όποιος επιθυμεί μπορεί να έχει μαζί του ένα μπουκαλάκι νερό ή αναψυκτικό
Στα εξεταστικά κέντρα θα υπάρχουν ειδικά μηχανήματα-«κόφτες» για τα κινητά. Αν εντοπιστεί μαθητής με κινητό τηλέφωνο, ακόμη και απενεργοποιημένο, το πιθανότερο είναι να μηδενιστεί το γραπτό του
Δεν επιτρέπεται η χρήση υπολογιστικών μηχανών και διορθωτικού (blanco)

Στο μάθημα των Νέων Ελληνικών για τους υποψηφίους των Επαγγελματικών Λυκείων, συνεξετάστηκαν χθες για πρώτη φορά σε πανελλαδικό επίπεδο η νεοελληνική γλώσσα και η λογοτεχνία. Το διαγώνισμα χωρίζεται σε δύο σκέλη, με άξονες το μη λογοτεχνικό και το λογοτεχνικό κείμενο. Για κάθε κείμενο, τίθενται τρεις δραστηριότητες που αφορούν στην κατανόηση κειμένου, τη λειτουργία της γλώσσας και την παραγωγή λόγου.

Τα θέματα παρουσιάζουν ενδιαφέρον, μπορούν δε να χαρακτηριστούν ποιοτικά αλλά κι απαιτητικά λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στη νεοελληνική γλώσσα οι υποψήφιοι των ΕΠΑ.Λ.

Προβληματισμό προκαλεί η διατύπωση του ερωτήματος Α2, καθώς δεν δίνεται όριο λέξεων της αναμενόμενης, από τους υποψηφίους, απάντησης η οποία από φιλολογικής άποψης θα μπορούσε να είναι εκτενής ή αντιθέτως εξαιρετικά συνοπτική.

Αξίζει, όμως, να σημειωθεί η πρωτότυπη και δημιουργική διατύπωση του ερωτήματος Α5- παραγωγής λόγου- αναφορικά με την έκφραση σκέψεων και συναισθημάτων στο δημοφιλές και βατό -για το σύνολο των υποψηφίων- θέμα της διαρκούς αλλά κι αδιέξοδης ταυτόχρονα προσπάθειας του ανθρώπου να κυριαρχήσει στο περιβάλλον.

Πανελλήνιες 2018: Η ανθρώπινη εξέλιξη το θέμα έκθεσης των ΕΠΑΛ

Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε το θέμα των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2018 των ΕΠΑΛ στην έκθεση και τα θέματα στην Νεοελληνική Γλώσσα. Το θέμα των πανελλαδικών για τα ΕΠΑΛ είναι η ανθρώπινη εξέλιξη για τα ημερήσια ΕΠΑΛ και τα απορρίματα για τα εσπερινά. Οι απαντήσεις στα dikaiologitika.gr με την υποστήριξη των φροντιστηρίων «ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ»

Με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας (Έκθεση) αρχίζουν οι Πανελλαδικές Εξετάσεις τόσο στα ΕΠΑΛ (7 Ιουνίου) όσο και στα ΓΕΛ (8 Ιουνίου).

Το θέμα των Πανελληνίων που έπεσε στους υποψηφίους των ΕΠΑΛ είναι λογοτεχνικό κείμενο για την «ανθρώπινη εξελιξη». Οι απαντήσεις αναρτήθηκαν στα dikaiologitika.gr στον παρακάτω συνδεσμο με την βοήθεια των φροντιστηρίων «ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ»

Δειτε τις απαντήσεις εδώ: Πανελλήνιες 2018 ΕΠΑΛ: Με πρωτοτυπία το θέμα της έκθεσης - Πως κρίνεται το θέμα

Εισαγωγικό Σημείωμα για τα ημερησια ΕΠΑΛ: Ο Yuval Noah Harari είναι καθηγητής Πανεπιστημίου με αντικείμενο την Παγκόσμια Ιστορία. Το κείμενο αποτελεί τον επίλογο του βιβλίου του Sapiens: Μια Σύντομη Ιστορία του Ανθρώπου (2014).

ΤΟ ΖΩΟ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΘΕΟΣ Πριν από 70.000 χρόνια, ο homo sapiens ήταν ακόμα ένα ασήμαντο ζώο που κοιτούσε τη δουλειά του σε μια γωνιά της Αφρικής. Στις χιλιετίες που ακολούθησαν, μεταμορφώθηκε σε κυρίαρχο όλου του πλανήτη και σε φόβο και τρόμο του οικοσυστήματος. Σήμερα ο άνθρωπος βρίσκεται στο χείλος της μετατροπής του σε θεό, έτοιμος να αποκτήσει όχι μόνο αιώνια νεότητα, αλλά και τις θεϊκές ικανότητες της δημιουργίας και της καταστροφής. Δυστυχώς, ως τώρα το καθεστώς των ανθρώπων στη γη έχει δημιουργήσει πολύ λίγα πράγματα για τα οποία μπορούμε να είμαστε περήφανοι. Έχουμε κυριαρχήσει στο περιβάλλον μας, έχουμε αυξήσει την παραγωγή τροφής, έχουμε χτίσει πόλεις, ιδρύσαμε αυτοκρατορίες και δημιουργήσαμε εκτεταμένα εμπορικά δίκτυα. Μειώσαμε, όμως, την οδύνη στον κόσμο; Ξανά και ξανά, μεγάλα άλματα στη δύναμη των ανθρώπων δεν βελτίωσαν ιδιαίτερα τη ζωή του μεμονωμένου ατόμου και συνήθως προκάλεσαν απέραντη δυστυχία στα άλλα ζώα. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε τουλάχιστον σημειώσει κάποια πραγματική πρόοδο σε ό,τι αφορά την ανθρώπινη κατάσταση, με τη μείωση της πείνας, των ασθενειών και των πολέμων. Ωστόσο, η κατάσταση των άλλων ζώων επιδεινώνεται πιο γρήγορα από ποτέ και η βελτίωση της μοίρας της ανθρωπότητας είναι πολύ πρόσφατη και εύθραυστη για να τη θεωρήσουμε σίγουρη. Επιπλέον, παρά τα εντυπωσιακά πράγματα που είναι ικανοί να κάνουν οι άνθρωποι, παραμένουμε αβέβαιοι για τους στόχους μας και φαίνεται να είμαστε δυσαρεστημένοι όσο πάντα. Έχουμε προοδεύσει από τα κανό στα διαστημόπλοια – αλλά κανείς δεν ξέρει πού πηγαίνουμε. Είμαστε πιο ισχυροί από ποτέ άλλοτε, αλλά δεν έχουμε ιδέα τι να κάνουμε με αυτή τη δύναμη. Ακόμα χειρότερα, οι άνθρωποι φαίνεται να είναι πιο ανεύθυνοι από ποτέ. Αυτοδημιούργητοι θεοί, μόνο με τους νόμους της φύσης για συντροφιά μας, δεν δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν. Έτσι, σπέρνουμε τον όλεθρο στα ζώα και το οικοσύστημα γύρω μας, με στόχο κυρίως την άνεση και τη διασκέδασή μας, χωρίς ποτέ να είμαστε ικανοποιημένοι. Υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από δυσαρεστημένους και ανεύθυνους θεούς που δεν ξέρουν τι θέλουν;

(Yuval Noah Harari, Sapiens: Μια Σύντομη Ιστορία του Ανθρώπου, Αθήνα, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2014, σ.427, Διασκευή)

Η εκφώνηση για τα εσπερινά ΕΠΑΛ αναφέρει:

Παρότι οι δύο τελευταίοι αιώνες, με την έκρηξη της τεχνικής και τον υπερπληθυσμό, λίγο απέχουν από το να μετατρέψουν τον πλανήτη Γη σε σκουπιδότοπο, ισχύει πάντα η σκέψη ότι η πληθώρα
των απορριμμάτων ισοδυναμεί με τεκμήριο πολιτισμού και ανάπτυξης. Το «γιατί» είναι πολύ απλό.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, τα ζώα δεν μολύνουν το περιβάλλον. Είτε φίδια είναι είτε κροκόδειλοι, είτε τετράποδα, παραμένουν ουσιαστικά εκτός ιστορίας, γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να
εξέλθουν από τον αιώνιο κύκλο αναπαραγωγής και επιβίωσης. Τα αποδεκατίζει, βέβαια, η φυσική εξέλιξη,
οι κλιματολογικές μεταβολές, ο αγώνας για την επιβίωση και ο άνθρωπος, δεν έχουμε, όμως, περίπτωση ζωικού είδους που να κινδύνευσε λόγω απορριμμάτων ή μολ
ύνσεων που το ίδιο προκάλεσε.
Η μόλυνση, οι σκουπιδότοποι, τα εκατομμύρια τόνων βόρβορου, παραμένουν καθαρά ανθρώπινο προνόμιο.
Γνήσιο γνώρισμα του πολιτισμού.  [...]
Σήμερα, για να περάσει μια πενταμελής οικογένεια ένα τριήμερο στην εξοχή, αποκλείεται να μην αφήσει πίσω της ένα σωρό σκουπίδια, δηλαδή ένα πλήθος από τεκμήρια υψηλού πολιτισμού
(νάυλον σακούλες, κουτιά αναψυκτικών, μποτίλιες, πλαστικά, εφημερίδες, κ.λπ.)
.
Αν όπου άνθρωπος και σκουπίδια, τότε η πόλη τι είναι αν όχι ένα πελώριο εργοστάσιο που δουλεύει νυχθημερόν παράγοντας αμέτρητους τόνους σκουπιδιών;

Για τα θέματα των Νέων Ελληνικών των ημερήσιων ΕΠΑΛ πατήστε εδώ.

Για τα θέματα της Ελληνικής Γλώσσας των εσπερινών ΕΠΑΛ πατήστε εδώ.

Οι απαντήσεις στο θέμα της έκθεσης των ΕΠΑΛ από τα dikaiologitika.gr σε συνεργασία με τα φροντιστήρια «ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ» εδώ